Theo các chuyên gia, dịch COVID-19 đã khiến cho thị trường nhà ở giảm tốc, xuất hiện nhiều nghịch lý đáng quan ngại như:
- Thiếu nhà ở giá thấp, thừa nhà ở giá cao
Năm 2021, căn hộ hạng C (phân khúc bình dân), còn gọi là nhà ở giá rẻ hay vừa túi tiền liên tục vắng bóng trên thị trường. Trong quý I, chung cư phân khúc trung cấp chiếm 41% nguồn cung nhà ở, căn hộ hạng sang chiếm 39% tổng nguồn cung, nhà cao cấp chiếm 20% và không có dự án căn hộ bình dân nào được chào bán, theo CBRE Việt Nam.
Tình trạng thiếu hụt nhà giá rẻ này càng bị đẩy lên đỉnh điểm khi càng về cuối năm 2021, các dự án mới đều rơi vào nhóm chung cư từ phân khúc trung - cao cấp trở lên. Giá bán giá bán nhà liên tiếp gây sốc cho thị trường, ở những khoảng giá chưa từng thấy từ trước đến nay. Ví dụ, căn hộ ngoại thành Hà Nội có thể lên tới 50-60 triệu đồng/m2. Hoặc nhà liền kề ở các quận huyện cũng lên tới 100 triệu/m2.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) thừa nhận có tình trạng lệch pha cung cầu, các dự án cao cấp, hạng sang lấn lướt nhà vừa túi tiền tuy đã được cảnh báo một vài năm trước nhưng đang ở mức báo động tại TP HCM trong năm 2021. Sang năm 2022, giá nhà có nguy cơ bị đẩy lên cao hơn nữa trên cơ sở chi phí giá đất tăng, để tối ưu hóa lợi nhuận, các nhà phát triển bất động sản cũng không còn room cho nhà giá rẻ. Trong khi giá nhà ở không ngừng tăng, nhu cầu nhà bình dân rất lớn song không có hàng hóa đáp ứng.
- Giá thuê nhà giảm, giá bán tăng
Ngược lại với giá chào bán nhà trên thị trường sơ cấp (chủ đầu tư chào bán lần đầu) tại TP HCM liên tục tăng suốt 12 tháng qua, thị trường nhà cho thuê lại khủng hoảng rớt giá do tác động nặng nề của đợt dịch lần thứ tư.
Khi thành phố áp dụng phong toả nhiều tháng để phòng chống dịch bệnh COVID-19, nhiều nhà phố cho thuê giảm giá 50%, thậm chí có chủ nhà còn miễn tiền thuê trong thời gian này. Nhiều chủ nhà phố cũng xác nhận giảm một nửa tiền thuê cho khách hàng từ quý II/2021 đến quý I/2022 mới bắt đầu đàm phán lại dựa trên diễn biến thực tế của dịch bệnh. Tuy nhiên, làn sóng trả nhà, trả mặt bằng cho thuê tại TP HCM diễn ra mạnh nhất trong vòng một thập kỷ qua.
Giá thuê nhà chung cư cũng ghi nhận sụt thêm 10-20% so với năm trước do người thuê nhà giảm hoặc mất thu nhập mùa dịch. Riêng nhà trọ, phòng cho thuê chịu ảnh hưởng tiêu cực nhất khi dỡ phong tỏa người lao động bỏ phố về quê hàng loạt vì cuộc sống bấp bênh.
- Nghịch lý mua dễ bán khó
12 tháng qua, nỗi lo thanh khoản kém, mua nhanh bán chậm trở thành tử huyệt của giới đầu tư bất động sản. Theo báo cáo từ phòng kinh doanh của nhiều công ty địa ốc, trừ quý I có kỳ nghỉ Tết là mùa thấp điểm, lượng giao dịch tài sản trong quý II và III, tức thời gian TP HCM phong tỏa chống dịch, tụt xuống bằng không hoặc chỉ ở mức kém. Thanh khoản thị trường sơ cấp lẫn thứ cấp xuống thấp nhất trong 3-5 năm trở lại đây. Đến quý IV, khi thành phố chuyển sang giai đoạn bình thường mới, sức mua cải thiện dần nhưng vẫn kém so với cùng kỳ và chỉ ở mức trung bình so với trước đợt dịch lần thứ tư.
Do đó, chuyên gia cảnh báo nhà đầu tư trước khi xuống tiền mua nhà đất mùa dịch phải tính xem tài sản này mua xong rồi có bán được không. Nguyên nhân là nếu bán không được bất động sản sau khi đã dốc vốn liếng để đầu tư, thậm chí dùng đến dòng tiền đi vay, thị trường lại chuyển biến khó lường, khả năng nhà đầu tư có thể mắc kẹt hoặc "chết trên đống tài sản".
- Giá nhà tăng ngược chiều nền kinh tế
Ông Huỳnh Phước Nghĩa, chuyên gia tư vấn cấp cao GIBC thừa nhận, giá nhà tăng trong giai đoạn dịch bệnh bùng phát nặng nề, kinh tế khó khăn là một nghịch lý đang diễn ra thường xuyên tại thị trường TP HCM suốt năm 2021. Theo ông Nghĩa, nguyên nhân giá nhà leo thang năm 2021 đến từ lý do chủ quan (doanh nghiệp chỉ bán nhà cao cấp, hạng sang) và lý do khách quan (chi phí đầu vào gồm đất đai, vật liệu, pháp lý, lãi vay... tăng). Chuyên giả cảnh báo việc giá nhà tăng bất chấp tác động nặng nề của đại dịch có thể để lại những hệ lụy lâu dài cho thị trường những năm tiếp theo.
