Theo đơn thư, năm 2011 ông Nguyễn Văn Minh có thế chấp tài sản để ký hợp đồng tín dụng với Techcombank khoản vay 900 triệu đồng. Do làm ăn thua lỗ cộng với dịch bệnh Covid-19 nên kinh tế gia đình gặp khó khăn, chưa trả được đúng hạn. Gia đình đã làm 4 lần đơn xin giảm lãi phạt để trả dần làm nhiều đợt. Sau nhiều lần trả nợ thì số nợ gốc của khoản vay còn lại là 433 triệu và tính đến thời điểm sau ngày 30/4 số tiền phạt + tiền lãi + tiền gốc ngân hàng là 1,2 tỷ đồng.
Theo lời ông Minh, ngày 13/5/2021, một cán bộ Techcombank đã dẫn 6 người về làm việc tại gia đình ông Minh để yêu cầu trả nợ. “Khi đến, những người đi cùng cán bộ Techcombank nghênh ngang sục sạo xung quanh nhà tôi để quay phim, chụp ảnh. Tôi yêu cầu các anh đến làm việc không có sự đồng ý của tôi thì không được làm như vậy. Sau đó, số người kia ngồi ở vị trí các góc nhà, sân cổng. Nhân viên Techcombank và một người nữa ngồi làm việc với vợ chồng tôi với nhiều nội dung, trong đó có việc yêu cầu nếu hôm nay không trả đủ 1,2 tỷ đồng thì ngân hàng sẽ để 5 người ở lại gia đình để trông giữ kê biên tài sản của gia đình. Sau một lúc lời qua tiếng lại, cán bộ Techcombank chỉ chấp nhận để 5 người xăm trổ ở lại. Viêc này đã khiến mẹ, vợ, con và các cháu tôi sợ hãi”- đơn thư của ông Minh cho hay.
Khi ông Minh thắc mắc về việc những người đi cùng có phải là cán bộ ngân hàng không và yêu cầu xem giấy tờ tùy thân thì 5 người trong số đó không xuất trình được giấy tờ. Vì vậy, 17h cùng ngày 13/5/2021, ông Minh đã ra UBND xã Chàng Sơn báo cáo và Công an xã đã vào làm việc và lập biên bản về việc 5 người đi cùng không xuất trình được giấy tờ tùy thân để chứng minh danh tính. “Theo Điều 8 của bản Hợp đồng thế chấp tài sản lúc tôi ký vay tiền của Ngân hàng quy định: “Nếu có tranh chấp mà hai bên không thống nhất giải quyết được thì các bên có quyền khởi kiện ra Tòa án để giải quyết...”.
Tuy nhiên, Techcombank đã hành xử bằng việc đưa một số người không rõ danh tính đến đòi nợ kiểu xã hội đen, khiến gia đình tôi bất an tinh thần. Hành xử như vậy là vi phạm Hợp đồng, không có đạo đức nghề nghiệp”- ông Minh cho biết.
Phía ông Minh cũng đã gửi đơn thư đến Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Công an TP Hà Nội và Công an huyện Thạch Thất với đề nghị các cơ quan này chỉ đạo làm rõ hành vi, danh tính của những người đã đến nhà ông chiều 13/05/2021.
Trao đổi với phóng viên Tạp chí Hòa Nhập, đại diện truyền thông Techcombank xác nhận có xảy ra sự việc như phản ánh và sẽ có công văn cụ thể để trả lời các bên liên quan. Tuy nhiên, vị này khẳng định việc khách hàng gửi đơn và thông tin đến các cơ quan là không đúng, gây mất uy tín và làm ảnh hưởng hoạt động tín dụng của ngân hàng. Đơn vị luôn làm việc với khách hàng theo pháp luật, và đã có công văn, thông báo rõ ràng đến khách hàng. Ngoài ra, việc thu giữ tài sản như trên là đúng pháp luật.
Một chuyên gia ngân hàng cho rằng, càng trong những thời điểm nguy cơ nợ xấu tăng cao thì nhân viên ngân hàng càng phải đôn đốc, sát sao hơn. Song không thể vì áp lực đòi nợ mà một số nhân viên thu nợ không giữ được bình tĩnh, liên tục nhắn tin, thậm chí tổ chức "siết" nợ kiểu "xã hội đen", gây bức xúc cho khách hàng và tạo dư luận không tốt.
Trong quá khứ, Techcombank đã nhiều lần dính vào những lùm xùm xiết nợ gây xôn xao dư luận không tốt về ngân hàng Techcombank. Như trường hợp, anh Phan Đăng Anh gửi cơ quan báo chí đơn khiếu nại về việc ngày 17/4/2015, khoảng 20 người nhận là cán bộ Techcombank đến công xưởng của gia đình anh, cắt khóa công xưởng và tự ý niêm phong tài sản.
Hay như vụ việc, Thuê vệ sĩ đòi nợ như trong... phim vào tháng 12/2012, chi nhánh Ngân hàng Techcombank tại Đà Nẵng thuê vệ sĩ xiết nợ Công ty CP Đồng Xanh (chủ đầu tư của nhà máy cồn ethanol Đại Tân). Tuy nhiên, khi vận chuyển số cồn ethanol trừ nợ của công ty Đồng Xanh từ nhà máy Đại Tân (xã Đại Tân, Đại Lộc, Quảng Nam) ra bên ngoài thì bị người dân (cũng là chủ nợ của công ty này) ngăn chặn và xảy ra xô xát giữa hai nhóm cùng đi đòi nợ.
Giữa tháng 8/2018 có vụ việc Techcombank bị tố "cướp nhà giữa thủ đô của bà Trần Thị Hương, theo đó năm 2012, bà Trần Thị Hương ở tổ 47, phường Dịch Vọng Hậu kí hợp đồng thế chấp căn nhà của mình với Ngân hàng Techcombank để vay 3 tỉ đồng. Do khó khăn không trả đượ nợ, đến giữa năm 2018, trong lúc bà Hương đi vắng, một số người tự xưng là đại diện ngân hàng Techcombank đến đe dọa và đuổi những người đang ở trong nhà bà Hương ra ngoài và kể từ đó đến nay nhóm người này cứ ăn ở trong nhà bà Hương, chiếm giữ trái phép tài sản của bà. Thậm chí khi bà Hương quay trở về lấy đồ đạc cũng bị nhóm người này hành hung không cho vào.
Tư vấn về hướng xử lý khi bị xã hội đen đe dọa, quấy rối
Theo văn phòng Luật sư Minh Khuê, tư vấn và giải đáp những quy định pháp lý liên quan.
Thứ nhất, hành vi này là hành vi gây rối trật tự công cộng có thể bị xử lý như sau:
Điều 5 Nghị định 167/2013/NĐ-CP quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực an ninh trật tự, an toàn xã hội, phòng chống tệ nạn xã hội, phòng cháy chữa cháy, phòng chống bạo lực gia đình như sau:
"1. Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
a) Có cử chỉ, lời nói thô bạo, khiêu khích, trêu ghẹo, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác;...2. Phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
a) Đánh nhau hoặc xúi giục người khác đánh nhau;...3. Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
a) Tàng trữ, cất giấu trong người, đồ vật, phương tiện giao thông các loại dao, búa, các loại công cụ, phương tiện khác thường dùng trong lao động, sinh hoạt hàng ngày nhằm mục đích gây rối trật tự công cộng, cố ý gây thương tích cho người khác;
b) Lôi kéo hoặc kích động người khác gây rối, làm mất trật tự công cộng;
c) Thuê hoặc lôi kéo người khác đánh nhau;...4. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
a) Gây rối trật tự công cộng mà có mang theo các loại vũ khí thô sơ hoặc công cụ hỗ trợ;"
Người gây rối trật tự công cộng còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điều 318 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017
“Điều 318. Tội gây rối trật tự công cộng
1. Người nào gây rối trật tự công cộng gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức;
b) Dùng vũ khí, hung khí hoặc có hành vi phá phách;
c) Gây cản trở giao thông nghiêm trọng hoặc gây đình trệ hoạt động công cộng;
d) Xúi giục người khác gây rối;
đ) Hành hung người can thiệp bảo vệ trật tự công cộng;
e) Tái phạm nguy hiểm."
Thứ hai về hành vi đe dọa của những người đòi nợ. Điều 133 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về tội đe dọa giết người:
"1. Người nào đe doạ giết người, nếu có căn cứ làm cho người bị đe dọa lo sợ rằng việc đe dọa này sẽ được thực hiện, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Đối với 02 người trở lên;
b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;
c) Đối với người đang thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân;
d) Đối với người dưới 16 tuổi;
đ) Để che giấu hoặc trốn tránh việc bị xử lý về một tội phạm khác."
