Logistics đóng góp quan trọng cho tăng trưởng xuất khẩu, yếu tố để giữ chân doanh (FDI).
Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, các DN có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đang tìm cách giảm thiểu phụ thuộc vào một thị trường và có xu hướng lựa chọn địa điểm đầu tư mới thỏa mãn những điều kiện về môi trường kinh doanh, cơ sở hạ tầng và dịch vụ y tế an toàn.
Logistics đóng góp quan trọng cho tăng trưởng xuất khẩu
Logistics là ngành đóng vai trò hỗ trợ, kết nối và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và là một ngành dịch vụ có nhiều tiềm năng đem lại giá trị gia tăng cao.
Việt Nam có nhiều cơ hội để phát triển ngành logistics, từ các hiệp định thương mại đã ký, chính sách cho ngành logistics đến xu hướng các nước Bắc Mỹ, châu Âu đang hướng về Việt Nam là điểm đến hấp dẫn về địa chính trị và chất lượng lao động. Nếu chúng ta trở thành trung tâm trung chuyển hàng hóa của thế giới thì không chỉ cảng biển mà cả logistics cũng sẽ rất phát triển.
Theo Báo cáo “Đánh giá Cạnh tranh của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD): Ngành Logistics tại Việt Nam” năm 2019: Ngành logistics của Việt Nam đạt tốc độ phát triển bình quân 12%-14%/năm, đóng góp vào GDP từ 4%-5% và bình quân 10 nước ASEAN, ngành Logistics đóng góp vào GDP trung bình 5% ở các nước thành viên ASEAN, thu nhận 5% việc làm trong ASEAN, tỷ lệ thuê ngoài khoảng 60%-70%, chi phí logistic tương đương 16,8% GDP.
TP HCM là đầu tàu kinh tế của phía Nam và cả nước, đóng góp trên 22% GDP và 27% tổng thu ngân sách quốc gia. Theo thống kê của Cục Hải quan TP HCM cho thấy bất chấp đại dịch, 11 tháng năm 2021, tổng kim ngạch xuất khẩu qua hải quan thành phố vẫn đạt 116 tỉ USD, tăng 16% so với cùng kỳ năm 2020. Trước xu hướng đó, ông Đinh Ngọc Thắng, Cục trưởng Cục Hải quan thành phố, cho rằng DN logistics phải có bước trở mình để nắm bắt cơ hội phát triển, hình thành cụm tam giác logistics, cảng biển, cảng hàng không.
Cũng theo Cục trưởng Cục Hải quan thành phố, hiện 80% DN logistics tại TP HCM chỉ có vốn từ 10 tỉ đồng trở lên và chỉ làm những việc đơn giản như gia cố, đóng gói, vận chuyển cho DN và đang thiếu nguồn nhân lực, vốn, công cụ, công nghệ. Vì vậy, đề nghị các DN logistics cần tập trung nguồn lực, tạo thúc đẩy chuỗi cung ứng toàn cầu, hệ sinh thái logistics. Cùng với đó là thúc đẩy công nghệ, mô hình kinh doanh mới, làm sao áp dụng công nghệ 4.0 vào số hóa dịch vụ này.
Tại Đà Nẵng đang đầu tư mạnh mẽ cho hạ tầng logistics với quyết tâm sớm đưa TP trở thành trung tâm logistics lớn của khu vực và cả nước. Đây là ngành kinh tế khổng lồ của thế giới và Đà Nẵng có nhiều tiềm năng để phát triển.
Với địa thế trung điểm của cả nước, điểm cuối tuyến Hành lang kinh tế Đông – Tây lại hội tụ các loại hình vận tải từ hàng không, cảng biển, đường sắt, các tuyến cao tốc… Theo định hướng Nghị quyết 43 sẽ xây dựng Đà Nẵng thành trung tâm chuỗi cung ứng dịch vụ logistics của miền Trung. Để thực hiện mục tiêu đó, Đà Nẵng đang xúc tiến đầu tư nâng công suất sân bay Đà Nẵng lên 30 triệu khách/năm (vào năm 2030), xúc tiến nhanh dự án Cảng Liên Chiểu, dự án di dời Ga đường sắt.
Đặc biệt, TP ưu tiên bố trí quỹ đất phát triển hệ thống kho bãi logistics và tạo cơ chế hấp dẫn khuyến khích các nhà đầu tư vào lĩnh vực này. Cụ thể, theo qui hoạch phát triển hạ tầng logistics Đà Nẵng đến năm 2030 có tổng vốn hơn 13,6 ngàn tỷ đồng, trên diện tích 312 ha, Đà Nẵng đạt mục tiêu các trung tâm logistics sẽ đáp ứng 35% cho luồng hàng hóa qua cảng biển, 20% qua cảng hàng không và đường sắt. Từ đây, ngành logistics có điều kiện phát triển đột phá, trở thành một trong 3 trụ cột kinh tế quan trọng của Đà Nẵng.
Đà Nẵng đang đầu tư mạnh mẽ cho hạ tầng logistics với quyết tâm sớm đưa TP trở thành trung tâm logistics lớn của khu vực và cả nước.
Cần một giải pháp để thúc đẩy hệ sinh thái logistics
Trong khi tại các nước phát triển, hệ thống logistics đã đi đến cấp độ 5 thì tại Việt Nam chỉ mấp mé ở cấp độ khởi điểm là 1, 2. Việt Nam đang ở giai đoạn đầu của chuyển đổi số logistics.
Cần phải có sự thay đổi nhanh chóng và phải quản trị sự thay đổi đó. Kiến nghị quy hoạch và định hướng chuyên môn hóa theo hướng chuyên sâu hơn, phải hình thành các vùng logistics của các tỉnh, thành phố, từng vùng tập trung cho loại hàng hóa gì để các DN logistics và DN bán lẻ… tập trung để hợp lực tạo sức mạnh.
Theo ông Lê Vũ Thương – Trưởng ban Quản lý các Khu kinh tế và Khu công nghiệp Quảng Nam cho biết; Quảng Nam có nhiều tiềm năng, thuận lợi để phát triển mạnh các ngành kinh tế, trong những năm qua, tỉnh Quảng Nam ưu tiên phát triển hạ tầng giao thông, tạo sự kết nối thuận tiện, đồng bộ hơn là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu để Quảng Nam phát triển mạnh ngành logistics. Hiện tại dịch vụ logistics của tỉnh đang được nhiều nhà đầu tư quan tâm, tương lai trở thành trung tâm logistics cấp vùng.
Đặc biệt sân bay Chu Lai với diện tích lớn nhất nước 2.300ha, được Chính phủ phê duyệt trở thành cảng hàng không quốc tế, đạt tiêu chuẩn cấp 4E vào giai đoạn 2021 – 2030 và đến năm 2050 thành Cảng hàng không quốc tế cửa ngõ với quy mô sân bay cấp 4F, được xem là một lợi thế.
Bên cạnh với cơ sở hạ tầng của tỉnh đã và đang được đầu tư phát triển đồng bộ như; như Quốc lộ 1A, tuyến đường ven biển Quốc gia, đường cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi; tuyến đường sắt Bắc – Nam. Quốc lộ 40B, Quốc lộ 14 E, Quốc lộ 14 C, Quốc lộ 14 D kết nối các hệ thống giao thông huyết mạch với các tỉnh, thành miền Trung – Tây Nguyên và các nước Lào Campuchia, kết nối Hành lang kinh tế Đông – Tây.
Tuy nhiên, những bất cập hiện nay là; chính sách tín dụng ưu tiên cho những doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nhằm phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng Logistis, rất mong thời gian tới Chính phủ, các lãnh đạo thành phố cần xem xét đưa ngành logistics trở thành một trong những nhóm ngành ưu tiên cho gói kích cầu phát triển kinh tế, ngành này được xem là giữ vai trò hỗ trợ cho các hoạt động sản xuất – kinh doanh, xuất nhập khẩu, thu hút các doanh nghiệp FDI đầu tư.
Do vậy, việc hỗ trợ gói kích cầu cho ngành không chỉ có ý nghĩa giúp các DN logistics phát triển mà còn hỗ trợ các ngành nghề khác giảm chi phí, vượt qua khó khăn do dịch bệnh, nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút nguồn vốn FDI và đem lại nguồn thu cho ngân sách.
Năm 2020 tiếp tục có sự chuyển đổi từ trung tâm logistics truyền thống sang trung tâm logistics thế hệ mới, áp dụng công nghệ 4.0. Với sự gia tăng mạnh của số lượng các doanh nghiệp thương mại điện tử, cùng với nhu cầu thuê mặt bằng phục vụ lưu giữ, phân loại hàng hóa, hoàn tất đơn hàng…, nhiều doanh nghiệp đã nắm bắt xu thế, xây dựng và đầu tư hệ thống kho, trung tâm logistics với chức năng cung ứng dịch vụ vận tải, hoàn tất đơn hàng, phân phối… theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại với chất lượng cao.
Trong đó, hai mô hình trung tâm logistics điển hình về ứng dụng công nghệ là: trung tâm logistics và cảng cạn quốc tế ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và kết nối công nghệ 4.0; và trung tâm logistics phục vụ nông nghiệp.
Ở góc độ nhà bán lẻ, ông Nguyễn Anh Đức, Tổng Giám đốc Liên hiệp HTX Thương mại TP HCM (Saigon Co.op), cũng nhìn nhận ngành logistics có ý nghĩa quan trọng đối với các DN bán lẻ. Tỉ trọng chi phí logistics đang chiếm đến 5% trên tổng doanh thu của DN bán lẻ hiện đại.
Con số này là cực kỳ lớn so với mức lãi gộp chỉ hơn 10% của DN. Theo ông Đức, hiện tại rất cần sự kết nối khu vực giữa các tỉnh, thành; quy hoạch logistics phải tương đồng với quy hoạch thương mại và công nghiệp; thúc đẩy đồng bộ các công nghiệp hỗ trợ, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ thông tin để làm đòn bẩy công nghệ cho logistics,
Để thu hút và giữ chân doanh nghiệp FDI, các DN logistics cần xác định rõ trong năm 2021 và những năm tiếp theo với những kịch bản khác nhau, qua đó xem logistics là một trong những yếu tố quan trọng cần được đầu tư và phát triển đúng mức nhằm phát triển logistics trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.
https://thuonggiathitruong.vn/phat-trien-logistics-duoc-xem-la-yeu-to-de-giu-chan-doanh-fdi/
